Narkomania  


Narkotyki i substancje odurzające

POJĘCIA PODSTAWOWE

NARKOTYK

substancja pochodzenia naturalnego lub syntetycznego, która przyjęta przez człowieka, wpływa na działanie układu nerwowego, a przez to zaburza jedną lub kilka funkcji organizmu. Efektem przyjmowania może być zależność fizyczna i psychiczna oraz szkodliwe następstwa dla zdrowia fizycznego i psychicznego.

Używanie eksperymentalne

-osoby młode

-próbowanie kilku substancji wielokrotnie(najczęściej powyżej 10 razy

-przyjmowanie w grupie rówieśniczej

-brak ujemnych następstw medycznych i społecznych

Używanie rekreacyjne

-substancja(najczęściej marihuana) jest przyjmowana przez ten sam krąg osób

-w celu przeżycia przyjemnych doznań.

-nie częściej niż raz w tygodniu

-nie zaburza pełnienia ról społecznych

Używanie okolicznościowo- sytuacyjne uwarunkowane motywami indywidualnymi, sytuacją osobistą

kilka razy w tygodniu lub rzadziej z tendencją do samoograniczenia

chęć poprawy samopoczucia i rozładowania napięcia

UŻYWANIE STRESOPOCHODNE

grupa zagrożona uzależnieniem

Używanie intensywne

-przyjmowanie substancji psychoaktywnych przynajmniej raz dziennie w celu redukcji napięcia, poprawy samopoczucia i umożliwienia codziennego funkcjonowania

-grupa uzależniona psychicznie

Używanie kompulsywne

-intensywne przyjmowanie substancji noszące cechy uzależnienia

-stałe przyjmowanie substancji w celu uniknięcia zespołu abstynencyjnego

-często dochodzi do zatruć
Używanie szkodliwe
-kategoria medyczna wg. ICD- 10

-dochodzi do powstania szkód zdrowotnych somatycznych i/lub psychicznych w wyniku zażywania narkotyków
-bliskie pojęciu nadużywania(abuse wg. terminologii DSM IV)
Zespół uzależnienia

Zespół zjawisk fizjologicznych, behawioralnych i poznawczych, w którym zachowania związane z używaniem substancji psychoaktywnych uzyskują wyraźną przewagę nad innymi.
Narkotyki stają się podstawowym celem i motorem działania

1.Pragnienie lub poczucie przymusu przyjmowania substancji psychoaktywnych „głód”.

2. Trudności w kontrolowaniu zachowania związanego z przyjmowaniem substancji, jego rozpoczęcia, zakończenia i ilości.

3.Objawy zespołu abstynencyjnego typowego dla danej substancji po przerwaniu lub zmniejszeniu jej ilości

4.Stwierdzenie tolerancji(poprzednio stosowane dawki są niewystarczające)

5.Zaniedbywanie alternatywnych źródeł przyjemności, zwiększona ilość czasu poświęcanego na zdobywanie lub przyjmowanie substancji albo na odwracanie następstw jej działania

6.Przyjmowanie substancji mimo wiedzy o jej szkodliwych następstwach

7.Zawężenia wzorców zachowań związanych z przyjmowanie substancji

UZALEŻNIENIE


Istnieją dwa rodzaje uzależnienia:


a) fizyczne – kiedy zaprzestanie przyjmowania danej substancji powoduje pojawienie się dolegliwości fizycznych związanych z zaburzeniami funkcjonowania układu oddechowego, krążenia i trawiennego - m. in. rwany oddech, duszności, palpitacje serca, niepokój wewnętrzny, bóle mięśni, biegunka, wymioty – tzw. zespół abstynencyjny;


b) psychiczne – istnieje silna potrzeba psychiczna ponownego przyjęcia narkotyku w celu poprawy samopoczucia, redukcji napięcia, stresu, oddalenia strachu, lęku itp. 

Jedna osoba może być uzależniona od wielu narkotyków. Towarzyszyć temu może zjawisko tzw. tolerancji.

Głód czyli zespół abstynencyjny, to reakcja pojawiająca się na skutek zaprzestania zażywania środków odurzających, obniżenia ich dawki

lub zastosowania środka antagonistycznego. 

Reakcja ta charakteryzuje się wystąpieniem objawów somatycznych (szczególnie w obszarze zaburzeń układu oddechowego,

krążeniowego i trawiennego - m. in. rwany oddech, duszności, palpitacje serca, niepokój wewnętrzny, bóle mięśni, biegunka, wymioty). 

TOLERANCJA

jest to wzrost odporności organizmu na dany środek. Dla uzyskania takich samych efektów, konieczne staje się przyjmowanie coraz większych dawek narkotyku.

PRZEDAWKOWANIE

przyjęcie dawki narkotyku, do której organizm nie może się zaadaptować. Jest to w znacznym stopniu sprawa jakości, jak i ilości przyjętego narkotyku. Oznaki przedawkowania to silne zaburzenia układu oddychania, zaburzenia pracy serca oraz duże ryzyko śmierci. Taka osoba wymaga pomocy lekarza.

GŁÓWNE PRZYCZYNY UŻYWANIA NARKOTYKÓW
- chęć przeżywania „odmiennych stanów świadomości”;
- ciekawość i moda;
- chęć poprawienia nastroju, uzyskania lepszego samopoczucia;
- ucieczka od codzienności, trosk, doznawanych trudności, frustracji czy stresu;
- poszukiwanie „mocnych wrażeń”;
- wpływ kolegów – środowiska – subkultury;
- chęć bycia akceptowanym i uznawanym w grupie;
- nadmierne odczuwanie lęku przed wyzwaniami i obowiązkami codziennego życia;
- brak wiary we własne siły, niska samoocena;
- brak odpowiednich emocjonalnych, więzi rodzinnych;
- z powodu trudności w szkole, na studiach i w pracy;
- brak autorytetów (dom, szkoła, środowisko);